اگر قصد تحلیل بازار کالاهای سرمایه ای مثل ملک، خودرو، طلا و دلار و … را داشته باشیم به یک نکته خیلی مهم باید توجه کنیم.
بدهکاران گذشته که نتوانستند بدهی خود را تسویه کنند یکی از مهمترین عوامل ریزش بیشتر قیمت ها خواهند بود. چرا و چگونه ؟
در ابتدا لازم است مفهوم چسبندگی قیمت را بدانیم. در اقتصاد هیچ خط مستقیمی وجود ندارد. هیچوقت قیمت ها همیشه صعودی، همیشه نزولی و یا ثابت نیست.
در اقتصاد وقتی قیمت کالاها از ۵۰ به ۱۰۰ میرسد و میتوان ۱۰۰ را اوج قیمت کالاها دانست بعد از آن افت قیمت شروع میشود. افرادی که کالا را روی عدد ۱۰۰ خریده اند حاضر به فروش آن در عدد ۹۰ نیستند.
به این حالت چسبندگی قیمتی میگویند. افراد یا شرکت هایی که ثروت زیادی دارند دارایی های خود را در بخش های مختلف سرمایه گذاری میکنند.
این افراد معمولا برای خود بدهی های زیادی هم ایجاد میکنند. اصولا شخص هرچقدر ثروت بیشتری داشته باشد بدهی اش هم عدد بزرگتری است.
افراد ثروتمند بدهکار مقداری مقاومت میکنند و در صورت فشار زیاد بدهی مجبور به عرضه میشوند. با بالا رفتن عرضه قیمت ها افت بیشتری را هم تجربه میکنند.
با فهم نکات بالا وارد اقتصاد ایران می شویم. در ایران از سال ۹۶ که قیمت ها شروع به بالا رفتن کرد تقریبا قیمت ها ۱۰ برابر رشد کرد.
سپس از مهرماه ۹۹ شروع به کاهش قیمت ها کردیم و نسبت رشد قیمت ها به ۸ برابر ۹۶ رسید. این پایان ماجرا نیست، بلکه این تازه شروع است.
اما برخی افراد همچنان معتقد هستند قیمت ها بالاتر خواهند رفت اینها چه کسانی هستند ؟
افرادی که به عنوان مثال املاک زیادی را خریداری کرده اند و موفق به فروش نشدند این اعتقاد را دارند.
کسانی که خودرو را به دید سرمایه گذاری خریده اند و متحمل زیان سنگین شده اند این اعتقاد را دارند.
عده ای که درآمدشان از این راه است. مثل برخی دفاتر املاک و برخی از نمایشگاه داران هم بر این اعتقاد هستند.
نتیجه گیری نکات بالا: در صورتی که شما بدهکار هستید و برای پرداخت بدهی خود منتظر بالا رفتن قیمت کالاهایی مثل دلار، طلا، مسکن و خودرو هستید، احتمال افت بیشترقیمت ها و زیان بالاتر شما دور از انتظار نیست.
در آینده افراد ورشکست شده بیشتری را بدلیل عدم رعایت این نکات شاهد خواهیم بود.و در نتیجه بدهکاران عامل سقوط بیشتر بازارها خواهند بود.
علیرضا بهرامی نسب
۱۳۹۹/۱۲/۱۹