وضعیت ایران بعد از ترامپ و برجام به چه صورت خواهد شد ؟برجام به نتیجه خواهد رسید یا نه ؟ آیا برجام فعلی به سرنوشت برجام قبل منجر خواهد شد؟
برخلاف تصوری که در جامعه ما شکل گرفته ترامپ در عملکرد سیاست خارجی خود لطمه بسیار بزرگی به آمریکا زد.
ترامپ به جای تمرکز بر دشمن اصلی آینده خود ( چین ) بیشتر توان خود را معطوف به ایران کرد. آمریکا در گذشته بخاطر نفت وابستگی شدیدی به خاورمیانه داشت اما امروزه به اندازه ای تولید دارد که عدم دریافت نفت از خاورمیانه تاثیر زیادی .
در کشورش ایجاد نشود. با آمدن بایدن اما این سیاست ها تغییر کرد و بزودی شاهد تغییرات بسیار زیاد در سطح جهان خواهیم بود.
خروج آمریکا از خاورمیانه، عجله داشتن در بازگشت مجدد به برجام و نزدیکی مجدد به اروپا نشان دهنده تغییر استراتژی به سمت شرق آسیا و چین است. در این شرایط تحریم نفت و گاز روسیه هم دور از انتظار نیست و در این صورت ایران میتواند جایگزین اصلی روسیه در تامین انرژی بشود.
دلیل اصلی سنگ اندازی روسیه در روابط ایران با سایر کشورها هم همین موضوع است. و اما ایران بعد از کرونا و برجام …
کرونا باعث شد آمریکا دلار زیادی چاپ کند و این دلارها یک رونق در سطح جهان ایجاد خواهد کرد. کرونا هرگز از بین نخواهد رفت بلکه کنترل خواهد شد و بعد از کنترل کرونا این دلارها به حرکت در خواهد آمد.
حرکت این دلارها موجب بالا رفتن قیمت مواد اولیه و نفت خواهد شد. به مانند دوره احمدی نژاد نفت بالای ۱۰۰ دلار کامل قابل انتظار است . نفت گران یعنی ورود دلار بیشتر به ایران و رونق اقتصادی، جایگزینی نفت و گاز ایران به جای روسیه هم یعنی فروش بیشتر.
حتی اگر روسیه بتواند این موضوع را کنترل کند، در حالت عادی فروش نفت ایران نسبت به گذشته افزایش خواهد یافت. بعد از امضای برجام در دوره قبل ایران بیش از ۸۰ میلیارد دلار قرارداد با شرکت های بزرگ دنیا امضا کرد که با خروج ترامپ از برجام این قرارداد ها معلق شد. با اجرای مجدد برجام این قراردادها اجرا خواهد شد و ما باید منتظر امضای قراردادهای جدید هم باشیم.
ایران بدلیل داشتن جمعیت جوان و داشتن منابع انرژی زیاد بهترین گزینه برای سرمایه گذاری در بین کل کشورهای جهان است. ایران دارای زیرساخت قوی از نظر دیجیتال است و جوانان متخصص زیادی در حوزه های مختلف دارد.
اروپا، ژاپن و کره جنوبی به شدت پیر شده اند، ترکیه دارای بدهی های خارجی بسیار سنگین است و طی سالهای آینده فقط باید بدهی های خود را پرداخت کند. هیچ کمپانی بزرگی حاضر نیست روی کشور پیر و بدهکار سرمایه گذاری زیادی کند. تمامی این نکات که بیان شد مستلزم یک پیش زمینه است که ایران را به یک کشور قدرتمند از نظر اقتصادی تبدیل کند و آن هم اصلاحات اقتصادی است که در حال انجام است.
حال حکومت تا چه اندازه میتواند فشارهایی که از سمت مردم وارد میشود را تحمل کند نکته دیگریست که میتواند تمامی معادلات را بهم بریزد. سخنانی که در این چند خط بیان کردم بسیار کلی است و در آینده مطالب بیشتری در این خصوص خواهم نوشت.
علیرضا بهرامی نسب
۱۴۰۰/۰۴/۱۷
